Separacja – alternatywa dla rozwodu

Dla osób nieuznających rozwodów (na przykład z powodów religijnych) alternatywę stanowi separacja. To także rozwiązanie dla małżonków, którzy nie podjęli jeszcze decyzji o ostatecznym rozstaniu. Separacja wprowadza bowiem prawne rozdzielenie małżonków – ale w świetle prawa nadal pozostają oni małżeństwem. Często separacja stanowi etap przejściowy i kończy się rozwodem. Zdarzają się jednak przypadki, gdzie przez okres trwania separacji małżonkowie postanawiają ratować związek.

Przesłanki pozytywne i negatywne

Przesłankami pozytywnymi orzeczenia separacji są takie czynniki jak całkowity rozkład pożycia pomiędzy małżonkami (całkowity, a nie trwały – jak w przypadku rozwodu), a także zgodne żądanie obu stron orzeczenia separacji (pod warunkiem, że małżonkowie nie posiadają wspólnych, małoletnich dzieci).

Istnieją również przesłanki negatywne, które uniemożliwiają orzeczenie przez sąd separacji. Jest to sprzeczność orzeczenia separacji z ogólnie przyjętymi zasadami współżycia społecznego, a także posiadanie wspólnych, małoletnich dzieci, których dobro mogłoby ucierpieć na skutek separacji rodziców.

Skutki orzeczenia separacji

Orzeczenie separacji skutkuje ustaniem wspólności majątkowej, jednak nie rozwiązuje małżeństwa – oznacza to, że żadna ze stron nie może zawrzeć kolejnego związku małżeńskiego. Wśród głównych skutków separacji należy wymienić:

• rozdzielność majątkową, podział majątku wspólnego
• ustanowienie obowiązku alimentacyjnego wobec małoletnich dzieci
• wyłączenie od ustawowego dziedziczenia po małżonku
• ustanie solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania zaciągnięte przez jedną ze stron celem zaspokojenia potrzeb rodziny (np. kredyt gotówkowy)
• małżonkowie pozostający w separacji nie mogą pełnić funkcji rodziny zastępczej.

Pomoc prawnika w postępowaniu

W przypadku zgodności małżonków co do orzeczenia separacji i braku przesłanek negatywnych, postępowanie powinno przebiec sprawnie i bez niespodziewanych komplikacji. Pomoc prawnika przyda się jednak w sytuacji, gdy małżonkowie posiadają małoletnie, wspólne dzieci bądź też gdy jednej ze stron zależy na orzeczeniu o winie małżonka. Wsparcie adwokata może okazać się niezastąpione także w sytuacji, gdy wskutek separacji konieczny będzie podział majątku o znacznej wartości.