Zatarcie skazania

W określonych sytuacjach Kodeks karny przewiduje możliwość zatarcia skazania. Oznacza to, że po upływie oznaczonego okresu od uprawomocnienia się wyroku, skazanie uznawane jest za niebyłe, a skazany uznawany jest za osobę niekaraną. Wiąże się to z wypisaniem z Krajowego Rejestru Karnego i usunięciem wszystkich danych dotyczących skazania. Osoba taka może zatem zgodnie z prawem podawać się za osobę niekaraną.

Wpis do Krajowego Rejestru Karnego może znacznie utrudniać przede wszystkim podjęcie pracy. Dlatego nasz system prawny umożliwia zatarcie skazania po upływie określonego czasu od wykonania kary, jej zawieszenia, darowania bądź przedawnienia jej wykonania, tzn.:

• Po 10 latach – w przypadku skazania na karę pozbawienia wolności, karę 25 lat pozbawienia wolności, oraz karę dożywotniego pozbawienia wolności.
• Po 3 latach – w przypadku kary ograniczenia wolności.
• Po roku – w przypadku odstąpienia od wymierzenia kary, bądź w przypadku skazania na grzywnę.
• Po 6 miesiącach od zakończenia tzw. okresu próby – w przypadku zawieszenia wykonania kary.

Możliwe jest ponadto zatarcie skazania przed upływem wskazanych powyżej terminów. W tym celu należy złożyć odpowiedni wniosek oraz uiścić opłatę sądową i spełnić kilka warunków. Sąd może orzec zatarcie skazania już po upływie 5 lat. Warunkiem takiej decyzji jest jednak skazanie na karę pozbawienia wolności na okres nie dłuższy niż 3 lata, oraz przestrzeganie przez skazanego porządku prawnego.

Zatarcie skazania może również nastąpić w sytuacji, gdy zostaje zmienione prawo, w konsekwencji czego czyn podlegający wcześniej karze nie stanowi już czynu zabronionego.

Kiedy nie jest możliwe zatarcie skazania?

Nie podlega zatarciu skazanie na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, jeżeli pokrzywdzony był małoletnim poniżej lat 15.

Podstawa prawna zatarcia skazania w Polsce: art. 76, art. 106, art. 106a, art. 107 oraz art. 108 Kodeksu karnego.